การรักษาแบบการแพทย์ทางเลือก เป็นวิธีการรักษาแบบอิสระที่ใช้ได้กว้างขวางร่วมกับการรักษาทางการแพทย์ เพื่อให้ผู้ดูแลพยาบาลผู้ป่วยได้มีส่วนช่วยบรรเทาความเจ็บปวดจากภาวะต่างๆ โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคมะเร็ง เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยมีความสุขสบายมากที่สุด เนื่องจากเป็นวิธีที่สะดวก ง่าย ปลอดภัย และผู้ป่วยก็ยังคงสนับสนุนให้นำมาใช้เพราะมีความรู้สึกดี ซึ่งการนำดนตรีมาใช้รักษาความเจ็บป่วยได้มีมานานแล้ว ซึ่งพบว่าดนตรีมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงทั้งทางร่างกายและจิตใจของมนุษย์ สามารถนำมาใช้ร่วมกับการรักษาทางการแพทย์ได้ผลดีในเรื่องความเจ็บปวด ลดความวิตกกังวล ความกลัว เพิ่มกำลังการเคลื่อนไหว สร้างแรงจูงใจให้เกิดสติ ความนึกคิด อารมณ์ และจิตใจที่ดี ช่วยทำให้ร่างกายสดชื่นแข็งแรง ผ่อนคลาย และเป็นสุขได้ซึ่งจะนิยมใช้ในห้องผ่าตัด ห้องคลอด และห้องผู้ป่วยมะเร็ง สำหรับจุดประสงค์ของการนำดนตรีมาใช้ ก็เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจจากความเจ็บปวด ไปสู่ความสุขสบายเพลิดเพลิน โดยเฉพาะจังหวะ ความเร็วและช้า ระดับของเสียงและความดังจะมีอิทธิพล ทำให้เกิดการผ่อนคลายทางร่างกาย จิตใจ อันมีผลทำให้ความวิตกกังวล ความกลัวลดลงและยังสามารถปิดกั้นวงจรของการรับรู้ความเจ็บปวด ทำให้ความเจ็บปวดลดลงได้ นอกจากนี้ดนตรียังเพิ่มแรงจูงใจทำให้อยากเคลื่อนไหว ให้เกิดผลดีในผู้ป่วยโดยเฉพาะจะช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายมีความสุขสบายมากขึ้น แสดงออกต่อผู้รักษาด้วยดีมีความสัมพันธ์ที่ดีกับทีมงานผู้รักษาเป็นการปรับสภาพอารมณ์และพฤติกรรมไปในด้านดี ส่งผลให้การรักษาประสบความสำเร็จยิ่งขึ้น
นอกจากการให้ผู้ป่วยฟังดนตรีแล้วยังสามารถให้ผู้ป่วยทำกิจกรรมดนตรีอื่นๆ ได้ตามความสามารถของแต่ละคน เช่น การเปล่งเสียงร้องตามเพลง เพื่อคลายความเครียด ความวิตกกังวล การเคาะจังหวะ การตบมือ เพื่อสร้างสมาธิ การเล่นดนตรีจะช่วยระบายความรู้สึกทำให้สบายขึ้นหรือการร่วมกิจกรรมดนตรีเป็นกลุ่ม ที่สามารถสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างผู้ป่วยและผู้รักษาได้อีกด้วย โดยเฉพาะผู้รักษาควรเรียนรู้วิธีการใช้เสียงพูดที่นุ่มนวล ก็จะช่วยให้ผู้ป่วยให้ความร่วมมือในการฝึกยิ่งขึ้น
ดังนั้น ดนตรีสามารถช่วยลดความเจ็บปวดได้ถึงจุดหนึ่งและเป็นเวลาชั่วคราว จึงจำเป็นต้องฟังตามอาการเป็นประจำ ซึ่งการฟังเพลงร่วมกับการใช้เทคนิคผ่อนคลายเป็นสิ่งที่ควรส่งเสริมที่ได้ประโยชน์สูงมากและไม่มีพิษภัยและใช้ได้อย่างอิสระอีกด้วย